ในช่วงรัตนโกสินทร์ตอนต้นเป็นระยะที่บ้านเมืองกำลังฟื้นตัวจากสภาวะสงครามสงครามเเละสร้างเมืองใหม่ ชาวสยามในสมัยนั้นยังคงสืบทอดชีวิตความเป็นอยู่มาจากสมัยอยุธยาตอนปลาย ไม่ว่าจะเป็นขนบธรรมเนียม ประเพณี กฏหมาย การปกครอง โดยเฉพาะ “การแต่งกาย” โดยทั่วไปแล้วทั้งชายและหญิงนุ่งผ้าและห่มผ้ากันเป็นหลัก กล่าวคือ นุ่งโจงกระเบน ห่มผ้า ไม่นิยมสวมเสื้อ
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 2 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 1](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/กระบวนพยุหยาตรา-อยุธยา.jpg)
กระบวนแห่พยุหยาตรา สมัยอยุธยาตอนปลาย จิตรกรสมัยร.๕ วาดจำลองจากวัดยม จ.พระนครศรีอยุธยา
ลงในสมุดข่อย (ภาพจาก “การแต่งกายของไทย”, ๒๕๓๒)
เอกสารของ เฮนรี่ เบอร์นี่ ครั้งเป็นราชทูตอังกฤษเข้ามาเจริญสัมพันธไมตรีในรัชสมัยรัชกาลที่ ๓ ได้บันทึกถึงฉลองพระองค์ของพระมหากษัตริย์และขุนนางในขบวนแห่รับพระพุทธรูปองค์หนึ่ง มีความว่า
“ข้าพเจ้าก็มองเห็นพระองค์ท่านกับวังหน้า ฉลองพระองค์แบบธรรมดาคือมีผ้าพันรอบกายเพียงชั้นเดียว”
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 4 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 3](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/144727826_af76017d-de01-482a-bcab-259900b66fb2.jpg)
ร้อยเอกเฮนรี่ เบอร์นี่ (Henry Burney)
ขอบคุณภาพจากhttps://www.findagrave.com
และมีอีกครั้งหนึ่ง ร้อยเอกเฮนรี่ เบอร์นี่ ไปเยี่ยมพระยาวิเศษที่บ้าน มีความว่า
“ท่านเป็นคนตัวใหญ่ ผิวดำ อายุประมาณ ๓๘ ปี และเวลาอยู่บ้าน ท่านมักจะไม่ใส่อะไรเลยนอกจากผ้าขาวม้า มาสดราสพันรอบตัว”
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 6 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 5](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/95594462_661464721078363_6123260515138404352_o.jpg)
เอกสารเฮนรี เบอร์นีย์ สนธิสัญญาระหว่างสยามและอังกฤษ
ขอบคุณภาพจาก Facebook page กรุงเก่าของชาวสยาม
จากบันทึกของชาวต่างชาติดังกล่าวแสดงให้เห็นถึงลักษณะการแต่งกายของขุนนางในสมัยรัตนโกสินทร์ และจากจิตรกรรมฝาผนังที่ปรากฏตามวัดวาอารามซึ่งสร้างขึ้นในยุคต้นรัตนโกสินทร์ไม่ว่าขุนนาง ชาวบ้าน ไม่นิยมสวมเสื้อ
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 8 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 7](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/DSC_0157_resize.jpg)
ภาพจิตรกรรมฝาผนังวัดสุวรรณาราม ริมคลองบางกอกน้อย ฝั่งธนบุรี
สมัยรัชกาลที่ ๓ แสดงภาพชีวิตชาวบ้านทั้งหญิงชายที่ไม่สวมเสื้อ
ขอบคุณภาพจากwww.korbsaipraifah.com
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 10 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 9](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/SP_LifW_2.jpeg)
ภาพจิตรกรรมฝาผนังวัดมัชฌิมาวาสวรวิหาร จังหวัดสงขลา
ขอบคุณภาพจาก www.bloggang.com
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 12 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 11](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/7Wm3YXlf-scaled.jpg)
ภาพจิตรกรรมฝาผนังวัดมัชฌิมาวาสวรวิหาร จังหวัดสงขลา
ขอบคุณภาพจาก www.bloggang.com
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 14 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 13](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/สตรี-วัดไตร.jpg)
ภาพวาดในหอไตร วัดระฆัง สมัยรัชกาลที่ 1
(ภาพจาก “การแต่งกายของไทย”, ๒๕๓๒)
แม้แต่การเข้าเฝ้าฯ พระเจ้าแผ่นดิน ขุนนางก็จะไม่สวมเสื้อ ด้วยถือเป็นพระราชนิยมว่าไม่โปรดการสวมเสื้อเข้าเฝ้าฯ สวมได้เฉพาะฤดูหนาวเท่านั้น เหมือนที่ปรากฏในพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๓ ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค) ว่า
“ถ้าฤดูหนาว เจ้าทรงเสื้อสีชั้นเดียว คาดส่านบ้าง แพรสีบ้าง ขุนนาง สวมเสื้อเข้มขาบ อัตลัด แพรสี ๒ ชั้นที่ได้ พระราชทาน เสนาบดี คาดส่าน ถ้าวันไหนไม่หนาวหรือฤดูร้อน ผู้ใดสวมเสื้อเข้ามาก็ไม่โปรด…”
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 16 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 15](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/e0b8a3e0b8b2e0b88ae0b8ade0b8b2e0b88de0b8b2-002.jpg)
ภาพวาดจิตรกรรมฝาผนัง วัดคงคาราม จ.ราชบุรี
แสดงให้เห็นประเพณีการเข้าเฝ้าพระเจ้าแผ่นดิน จะสังเกตเห็นว่าขุนนางไม่สวมเสื้อ
ขอบคุณภาพจาก www.cklanpratoom.wordpress.com ถ่ายโดยคุณเอนก นาวิกมูล
การสวมเสื้อจึงเป็นเรื่องพิเศษในยุคนั้น ผู้ที่สวมเสื้อมักได้แก่ พระมหากษัตริย์ ขุนนาง ทหาร ซึ่งต้องอยู่ในพระราชพิธีหรือออกรบ
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 18 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 17](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/IMG_9558-scaled.jpg)
จิตรกรรมฝาผนังในยุครัตนโกสินทร์ตอนต้น (ไม่ระบุวัด)
แสดงให้เห็นว่าชาวบ้านทั่วไปจะไม่ส่วมเสื้อ ส่วนขุนนางหรือทหารจะใส่เสื้อในขณะที่ออกรบหรือปฏิบัติงาน
ขอบคุณภาพจาก สำนักพิมพ์เมืองโบราณ
อีกเหตุผลหนึ่งอาจเป็นเพราะสภาพอากาศที่ร้อนของสยามทำให้ไม่เหมาะแก่การสวมเสื้อ
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 20 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 19](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ-2.jpg)
สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค) แต่งกายตามแบบขุนนางไทยชั้นผู้ใหญ่สมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ตามที่ระบุไว้ในกฎมณเฑียรบาล คือ นุ่งผ้าสมปัก คาดผ้าเกี้ยวไม่สวมเสื้อ
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 22 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 21](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2021/08/IMG_8140-copy3.jpg)
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 24 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 23](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2021/08/IMG_8126-copy8.jpg)
พอถึงสมัยรัชกาลที่ ๔ การแต่งกายจึงเริ่มเปลี่ยนแปลงไปตามแบบตะวันตกหลังจากติดต่อกับยุโรปมากขึ้น รัชกาลที่ ๔ ทรงโปรดให้สวมเสื้อเข้าเฝ้าฯ สืบเนื่องจากช่วงก่อนหน้าพระราชพิธีบรมราชาภิเษก มีข้าราชการมาเข้าเฝ้าสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่พลับพลาที่ประทับชั่วคราว ทรงพบว่า ข้าราชการที่เข้าเฝ้าไม่สวมเสื้อ พระองค์ทรงเห็นว่าข้าราชการในประเทศมหาอำนาจสวมเสื้อกันหมด มีเพียงแต่ชาวป่าที่ยังเปลือยท่อนบน ดังพระราชพงศาวดารรัชกาลที่ ๔ ตอนหนึ่งว่า
“ครั้งนั้นยังไม่มีธรรมเนียมที่จะสวมเสื้อเข้าเฝ้า จึงดำรัสว่า ดูคนที่ไม่ได้สวมเสื้อเหมือนเปลือยกาย ร่างกายจะเป็นกลากเกลื้อนก็ดีหรือเหงื่อออกมาก็ดี โสโครกนัก…”
จึงเริ่มมีธรรมเนียมให้ข้าราชการสวมเสื้อมาเข้าเฝ้า และการใส่เสื้อผ้าก็เริ่มเป็นที่เเพร่หลายนับจากนั้นเป็นต้นมา…
![Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 26 Thai Style Studio 1984 ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นถึงไม่ชอบสวมเสื้อ 25](https://thaistylestudio1984.com/wp-content/uploads/2020/11/การหมอบกราบ-scaled.jpg)
การเข้าเฝ้าสมัยรัชกาลที่ ๔
ขอบคุณภาพจาก www.mnextnew.blogspot.com
TRULY THAI AUTHENTIC YOU CAN BE
>> ติดตามเรื่องราวความเป็นไทยอย่างใกล้ชิดที่ Thai Style Studio <<
เพราะเราเชื่อว่า “มากกว่าความรู้สึก คือ การได้สัมผัสประสบการณ์ความเป็นไทยด้วยตัวคุณเอง”