โจงกระเบน เป็นรูปแบบการนุ่งผ้าประเภทหนึ่งโดย คำว่า โจง หมายถึง การโยง จูงไป กระเบน หมายถึง หาง ซึ่งเป็นคำไทยที่ได้รับอิทธิพลมาจากภาษาเขมรอีกทีหนึ่ง การนุ่งโจงกระเบน จึงหมายถึง “การนุ่งผ้าด้วยวิธีการม้วนชายผ้านุ่งไปเก็บไว้ด้านหลัง” การนุ่งโจงกระเบนยังแบ่งแยกรูปแบบได้อีกหลายประเภท ได้แก่ การนุ่งโจงหางหนู โจงกระเบนคอไก่ การนุ่งโจงหางหงส์ โจงกระเบนแบบมีชายพก โจงกระเบนชักชายสะบัด เป็นต้น
ซึ่งในที่นี้เราจะสอนวิธีการนุ่งโจงหางหนูอันเป็นรูปแบบหนึ่งที่ชาวไทยนิยมกัน
- 1. นำผ้าถุงพันอ้อมตัวโดยจับชายผ้าให้มีความยาวเท่ากัน หลังจากนั้นให้ตัวผู้นุ่งอยู่ด้านในของผ้า
- 2. หลังจากนั้นให้ยกผ้าตรงบริเวณเอวขึ้นมาเป็นหูกระต่ายประมาณหนึ่งกำมือสองข้างแล้วผูกให้อยู่เหนือสะดือเล็กน้อยให้แน่น
- 3. จับปลายผ้าทั้งสองด้านขึ้นมาขนานกัน แล้วพับผ้าทบลงไปในทางเดียวกัน ไปเรื่อย ๆ โดยลดระดับความสูงตามระยะที่ม้วนผ้าลงจนถึงระยะประมาณ 45 องศาของผู้นุ่ง
- 4. หลังจากทำขั้นตอนก่อนหน้าเสร็จแล้ว ให้พับผ้าทบกลับไปมาซึ่งในแต่ละทบจะพับเข้าไปประมาณสี่นิ้ว จนสุดปลายผ้า จะได้เป็นหางของโจงกระเบน
- 5. จากนั้นให้ทำการตวัดหางโจงลอดหว่างขาไปด้านหลังของผู้นุ่ง โดยให้ผู้นุ่งย่อขาลง เพื่อสร้างระยะห่างช่วงหว่างขาพอประมาณ และทำการดึงหางโจงขึ้นไปสอดเก็บที่ช่วงด้านหลังของผู้นุ่ง โดยสอดเก็บจนสุดปลายหางโจงจนกระชับเข้ารูป
หมายเหตุ การสอดหางโจงกระเบนเก็บนั้น จำเป็นที่จะต้องสอดเก็บให้เป็นระเบียบและเรียบแบนที่สุดเพื่อไม่ให้เกิดเป็นกระจุกผ้าอัดเป็นชั้นอยู่บริเวณด้านหลังที่เราทำการเหน็บหางกระเบน เพราะจะทำให้เวลานั่งไม่สะดวก และเกิดการเจ็บบริเวณก้นกก ที่คนสมัยก่อนเรียกว่า “เจ็บเหน็บกระเบน” อีกทั้งยังทำให้รูปทรงของโจงกระเบนไม่สง่างามแก่ผู้นุ่งอีกด้วย
- 6. หลังจากนั้นแล้วให้ทำการจัดเก็บชายผ้าบริเวณขาทั้งสองข้าง โดยให้ทำการใช้มือสอดเก็บชายผ้าบริเวณข้อพับขาด้านในจนผ้าแนบสนิทชิดตามส่วนโค้งเว้าของขาผู้นุ่ง เพื่อให้ระหว่างการเดิน ผู้นุ่งสามารถเดินได้สะดวกและคล่องตัวมากยิ่งขึ้น
- 7. หลังจากทำขั้นตอนดังกล่าวเสร็จแล้ว ให้ตรวจดูความเรียบร้อยของหางโจงกระเบน ต้องมีลักษณะคล้ายหางหนูและอยู่กึ่งกลางตัวของผู้นุ่งโดยมีชั้นผ้าซ้อนด้านหลังหางโจงทั้งสองข้างเสมอซึ่งหางดังกล่าว จะเกิดการจัดเรียงชั้นอย่างสวยงามก็ต่อเมื่อผู้นุ่งทำการพับทบผ้าในช่วงต้นของการนุ่งอย่างเป็นระเบียบสวยงาม
- 8. นำเชือก ผ้า หรือเข็มขัดมารัดทับตรงเอวอีกครั้ง เพื่อป้องกันไม่ให้โจงกระเบนหลุด หลังจากนั้นจัดชายผ้าบริเวณเข่าด้านหน้าให้ต่ำกว่าเข่าประมาณครึ่งฝ่ามือให้สวยงาม
- อ่านเพิ่มเติม >> การห่มสไบจีบชั้นเดียว
- อ่านเพิ่มเติม >> การห่มผ้าสะพัก
- อ่านเพิ่มเติม >> การนุ่งจีบไว้ชายพก
TRULY THAI AUTHENTIC YOU CAN BE
>>ติดตามเรื่องราวความเป็นไทยอย่างใกล้ชิดที่ Thai Style Studio<<
เพราะเราเชื่อว่า “มากกว่าความรู้สึก คือ การได้สัมผัสประสบการณ์ความเป็นไทยด้วยตัวคุณเอง”